Bir finalden fazlası

2019 Rugby Dünya Kupası’nın final maçı her iki ülke için de farklı anlamlar ifade ediyor. İngiltere, 2003’te elde ettiği ilk tek ve şampiyonluğunun yanına ikinci şampiyonluğunu eklerse tarihte ilk kez aynı sene hem krikette hem de rugby’de dünya kupasını kazanacak.

Güney Afrikalı oyuncular ve ülke halkı için bu maçın anlamı daha farklı. Ekonomik ve siyasi açıdan kötü bir dönem yaşayan Güney Afika için son dönemdeki en umut vadeden toplumsal olay yarınki final maçı. “Springbok”un şampiyon olması ekonomik büyüme hızının yavaşlığı nedeniyle sinirli olan genç nüfusu mutlu edecek. Güney Afrika, 24 yıl önce 1995’te Johannesburg’da tarihindeki ilk dünya kupasını kazanırken toplumun tüm katmanlarını biraraya getirmiş ve farklılıkları ortadan kaldırmıştı. Bu kupanın da ülkedeki toplumsal dinamikleri yoluna koyma anlamında önemli bir işlev üstlenebileceğine inananların sayısı hiç de az değil. İlk rugby dünya kupasının ülkeye getirdiklerini göstermesi açısından spor tarihinin en iyi filmlerinden biri olarak gösterilen “Invictus”a gönderme yaparsak; Güney Afrika, eğer bir başka Nelson Mandela anına ihtiyaç duyuyorsa bu şampiyonluk o an için eşsiz bir fırsat. Yarınki maçın önemini bilen devlet başkanı Cyril Ramaphosa, Yokohama’daki finalde tribünde olacak. Ramaphose, Galler ile oynanan yarı final maçından sonra takımın galibiyetini Facetime aracılığıyla kutlamıştı.

Tarihinde üç final oynayan ve 1991’de Londra’da Avustralya’ya yenilen, 2003’te Sydney’de evsahibini yenerek şampiyon olan İngiltere, 12 yıl önce Stade de France’da Güney Afrika’ya 15-6 kaybettiği final maçının rövanşı için de sahaya çıkacak. 2015’te Britanya’daki turnuvada Japonya Milli Takımı’nın gösterdiği performansın ardından İngiltere’nin başına geçen Eddie Jones yönetiminde 18 maçtır kazanan Ada temsilcisi, şampiyonluk için iddialı. 2007’den bu yana dünya kupalarında maç kaybetmeyen Yeni Zelanda’yı yarı finalde oyununu bozarak yenen Jones’un, Güney Afrika’ya da sürpriz hazırladığı düşünülüyor. Daha önce Güney Afrika ile oynadığı dört dünya kupası maçından üçünü kaybeden İngilizler, tribünde üstünlüğe sahip olacak. İngiltereli rugby severler, Yeni Zelanda galibiyetinin ardından internetten onbinlerce sterline satılan final maçı biletlerine büyük ilgi gösterdi. Çok sayıda İngiliz taraftarın son iki günde Japonya’ya gittiği İngiliz basınında yazılan konular arasında.

Güney Afrika spor tarihi açısından bu finalin bir diğer önemi şu: Bir siyahi rugby oyuncusu, ilk kez takım kaptanı olarak bir final maçında sahaya çıkacak. Güney Afrika rugby tarihindeki ilk siyahi kaptan olan Siya Kolisi 50’nci kez takımın kaptanı olarak sahaya çıkarken, böylece bir başka ilke de imza atmış olacak. Kolisi’nin babası bu eşsiz ana tanık olmak için hayatında ilk kez denizaşırı bir seyahat yaparak Yokohama’ya geldi. Bundan 24 yıl önce ilk rugby dünya kupası şampiyonluğunda takımda sadece bir siyahi oyuncu bulunuyordu. Yarın sahaya çıkacak Springbok’un kadrosunda ise 11 siyahi oyuncu yer alacak. Bu aynı zamanda ülke için bir rekor.

Güney Afrika antrenörü Rassie Erasmus için de bu finalin anlamı farklı. Bundan iki yıl önce Güney Afrika rugby direktörüyken, Allistar Coetzee’nin kovulmasının ardından takımın başına geçen Erasmus, turnuvanın ardından milli takımdaki görevini bırakıp sadece direktörlük görevine odaklanacağını açıklamıştı. Rassie Erasmus, son maçında takımının kupayı kaldırması halinde grupta maç kaybedip (açılış maçında Yeni Zelanda’ya 23-13 yenilmişlerdi) dünya kupası kazanan ilk ekibin de antrenörü olacak.

Maça dair bir başka ilk de Jerome Gorces’ın dünya kupası finali yönetecek ilk Fransız hakem olarak rugby tarihine geçecek olması.

İster İngiltere ister Güney Afrika kazansın, yarınki finalde sonra rugby dünya kupasının yeni sahibinin spor tarihine bırakacağı unutulmayacak hikâyeler olacak.