La Liga bu sezon nasıl Premier League'den fazla transfer harcaması yapabildi?

Bu yazı, 1 Ağustos 2019 tarihinde Ben Collins ve Katie Falkingham imzasıyla BBC Sport'ta yayımlanmış "La Liga v Premier League - who will spend more this summer?" başlıklı makalenin çevirisidir.

Premier League'de transfer döneminin bitmesine yedi gün kala İngiliz kulüpleri şu ana kadar 922 milyon sterlin tutarında transfer harcaması yaptı.

Bu da 10 yılı aşkın bir süre sonra ilk defa yaz dönemi transfer harcamasında Premier League'in, 1 milyar sterlin barajını şimdiden geçerek tarihinde bir ilke imza atan La Liga'nın gerisinde kalması anlamına geliyor.

Geçtiğimiz sezon Avrupa kupalarında İspanya dominasyonunun kırılmasıyla birlikte Real Madrid, Barcelona ve Atletico Madrid tüm finansal güçlerini ortaya koyarak, tüm zamanların en pahalı 10 transferinden üçünü bu yaz gerçekleştirdi.

1 Ağustos itibarıyla La Liga kulüpleri toplam 1.06 milyar sterlinlik harcama yapmış durumda ve İspanya'da yaz transfer sezonunun kapanmasına bir aydan daha fazla bir süre olduğu düşünülürse, 2017 yılında Premier League'in 1.4 milyar sterlinlik rekor harcamasına bu yıl La Liga'nın yaklaşması mümkün.

Eden Hazard, Joao Felix ve Antoine Griezmann şu ana kadar İspanya'nın üç dev transferi olarak göze çarparken, İngiltere'de ise Arsenal ve Manchester City, sırasıyla Nicolas Pepe ve Rodri'yi kadrolarına katarak kendi transfer rekorlarını kırdılar. Tottenham da Tanguy Ndombele için 54 milyon sterlini gözden çıkarmış olsa da, İngiltere'de bu yaz nispeten sakin bir transfer sezonu geçiyor.

Peki İspanya kulüpleri neden bu yaz böylesine harcamalar yaptı?

Geçtiğimiz sezon İngiltere temsilcilerinin Şampiyonlar Ligi ve UEFA Avrupa Ligi'ni kazanmalarının ötesinde, tarihte ilk kez bu iki turnuvanın dört finalisti de aynı ülkenin temsilcileriydi.

Daha önceki beş sezonda Şampiyonlar Ligi ve UEFA Avrupa Ligi'ndeki 10 şampiyonluğun dokuzu İspanyol takımlarına gitmişti. İtalya ise bu iki kulvardaki son şampiyonluğunu 2010 yılında Inter'in Şampiyonlar Ligi zaferiyle yaşamıştı.

Deloitte Spor Grubu'ndan Sam Boor, bu sezonki transfer harcamaları hakkında "Geçtiğimiz sezon İngiliz kulüplerinin gösterdiği başarı, İspanya ve İtalya kulüplerinin bu duruma bir karşılık vermesini tetiklemiş gibi görünüyor. Bunun aksine Premier League'in büyük kulüpleri ise bu sezonki transfer harcamalarında daha kontrollü bir yaklaşım benimsediler; geçtiğimiz sezon kadrolarının UEFA müsabakalarındaki baskın görüntüsü bu duruma katkı sağlamış olabilir." yorumunda bulundu.

Bir tarafta Arsenal ve Manchester City kulüp tarihlerinin transfer rekorunu kırarken, diğer tarafta Liverpool şu ana kadarki en büyük transferi, 1.3 milyon sterlin karşılığında kadroya katılan 17 yaşındaki Hollandalı stoper Sepp van den Berg oldu. Fulham'dan transfer edilen Harvey Elliot ise henüz 17 yaşını doldurmadığı için kendisiyle profesyonel sözleşme imzalanamıyor.

Chelsea, FIFA'nın transfer ambargosuyla karşı karşıya ve Ole Gunnar Solskjaer de birçoklarının beklediği kadro devrimine pek niyetli değil. Manchester United şu ana kadar Aaron Wan Bissaka için 50 ve Daniel James için 15 milyon sterlin ödedi.

Şaşırtıcı bir şekilde Premier League'de bu sezon şu ana kadar en çok harcama yapan kulüp, bu sezon yükseldikleri ligde tutunma mücadelesi verecek olan Aston Villa. Lige çıkmalarıyla beraber artan gelirlerinin de etkisiyle 110 milyon sterlin civarında harcama yapan Aston Villa'nın en çarpıcı transferi, 22 milyon sterlin karşılığında renklerine bağladıkları Wesley.

La Liga kulüpleri ise bu süreçte adeta kasalarını boşalttı. Transfer döneminde 300 milyon sterlini aşkın harcama yapan Real Madrid, Chelsea'den Eden Hazard'ı kadrosuna katmak için performans bonuslarıyla beraber yaklaşık 150 milyon euroluk bütçe ayırdı.

Joao Felix'i 113 milyon euro karşuluğında renklerine bağlayan Atletico Madrid, futbol tarihinin en pahalı beşinci transferini gerçekleştiriken, Barcelona da Antoine Griezmann'ın 107 milyon sterlinlik serbest kalma bedelini ödeyerek bu listede altıncı sıranın sahibi oldu.

La Liga'nın üç büyük kulübü Barcelona, Real Madrid ve Atletico Madrid'in şu ana kadar Avrupa'nın en çok harcama yapan kulüpleri olduğunu belirten Boor, bu konuda İspanya'da bu sezon yenilenen yayın hakları sözleşmesinin önemine dikkat çekiyor: "2019-2020 sezonuyla birlikte yeni yayın hakları sözleşmesi hayata geçirilecek ve bu sayede ligin yayın gelirleri, önceki sezona göre yaklaşık %20 oranında artacak. Bu da kulüplerin transfer harcamasını kolaylaştıran bir unsur."

Dolayısıyla İspanyol kulüplerinin transfer dönemindeki etkin görünümüzü yalnızca İngiltere temsilcilerinin geçtiğimiz sezon Avrupa'daki başarılarına karşı verilmiş düşüncesizce bir reaksiyon olarak nitelendiremeyiz. La Liga takımları 2015 yılına kadar yayın haklarını tekil bir şekilde satıyordu. O tarihte yürürlüğe giren bir yasayla birlikte yayın hakları anlaşmalarında -İngiltere'nin 1992 yılından bu yana uyguladığı- kolektif modele geçildi.

Deloitte'ten Tim Bridge, yayın hakları gelirinin transferle bağlantısını şu sözlerle açıklıyor: "Kulüpler gelir kalemlerinin genişleyeceğini öngördüklerinde harcamalarını arttırmaya başlarlar, şu an İspanya'da gördüğümüz durum da bu. La Liga kulüpleri ne kadar harcayıp, hangi noktadan itibaren harcayamayacakları noktasında oldukça iyi bir düzene sahipler ve şu an özellikle Premier League'le rekabet edecek düzeyde harcama yapabilme imkânı buldukları bir dönüm noktasındalar."

Premier League'in yeni yayın ihalesine göre 2019-2020 sezonunda kulüplere dağıtılacak para yaklaşık 3.07 milyar sterlin. İspanya'da ise bu meblağ 1.83 milyon sterlin civarında. Ancak 2015 yılındaki kraliyet kararnamesi uyarınca Barcelona ve Real Madrid'in yayın hakları havuzunda korunmuş payları bulunuyor ve böylece bu sezon yayın hakları üzerinden kasalarına en az 128 milyon sterlin koyacaklar. Bu, Premier League'de "büyük altılı"nın geçtiğimiz sezonki yayın gelirine oldukça yakın bir tutar.

Geçtiğimiz yaz transfer döneminde 1 milyar euro barajını aşan İtalyan kulüpleri, bu yıl da neredeyse Premier League takımları kadar harcama yapmış durumda. Matthijs de Ligt'i 67,5 milyon sterlin karşılığında kadrosuna katarak bu yazın flaş transferlerinden birine imza atan Juventus'un toplam transfer harcaması 136,4 milyon sterlin.

Ancak Premier League'de transfer döneminin kapanmasına sadece bir hafta kalmışken her şey değişebilir.

Manchester United'ın golcüsü Romelu Lukaku'nun ismi Inter ve Juventus'la anılırken, Juventus'un Arjantinli yıldızı Paulo Dybala da Manchester United'a transfer olabilir. United bu anlaşmayı yapıp ardından Leicester City'den Harry Maguire'ı transfer edebilir mi?

Bir büyük hamle, beraberinde başka aktiviteleri de tetikleyebilir. İngiliz kulüpleri şu an harekete geçmedikleri takdirde, önümüzdeki bir ay boyunca omuzlarında gergin bir yük taşıma riskiyle karşı karşıya kalabileceklerini biliyor.

Zira İngiltere'de transfer dönemi kapanmasına karşın La Liga, Serie A, Ligue 1 ve Bundesliga'da transferler 2 Eylül'e kadar sürecek.

Her ne kadar Gareth Bale'in Çin'e transferi Real Madrid yönetimini tarafından engellenmiş olsa da, oyuncunun özellikle İtalya'ya transfer olma ihtimali hâlâ mevcut. Bununla birlikte Paul Pogba ile ilgilenen Real Madrid'in Manchester United'a Gareth Bale'i dâhil edeceği bir takas teklifi sunması da muhtemel.

Ya da Barcelona, transfer döneminin başından beri gündemi meşgul eden Neymar konusunda somut adımlar atıp eski oyuncusunu Paris Saint-Germain'den geri alabilir.

Bu ihtimallerin gerçekleşmesi, La Liga'nın bu transfer sezonundaki ağırlığının bir yansıması olabilir.