TUR'dan geriye kalanlar

52. Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu geçtiğimiz pazar sona erdi. Son ana kadar süregelen belirsizlikler, terör olayları ve World Tour seviyesi katılımın az olmasının yarışın son yıllarda yükselen ivmesinin önüne geçtiği düşünüldü, ama ‘iyi kötü’ bir TUR geride kaldı.

Yarış İstanbul'daki ilk etapla, “TUR’un Dünya’nın tek kıtalararası bisiklet yarışı olması” fikrinin güzelliğini gölgede bırakacak aksaklıklar eşliğinde başladı. Güvenlik önlemlerinin eksikliği, yola fırlayan yayalar ve daha yarışın hemen başında 3 sporcunun diskalifiye olmasına sebep olan kaza takımları huzursuz etti. Kazaya karışanlardan biri olan Andre Greipel, Twitter’da tepkisini ‘Kazaların olabileceğini biliyorum ama Türkiye’deki bu kaza gerekli işaret ve güvenlik ile önlenebilecek cinstendi’ şeklinde gösterdi.

2. etabın Kapadokya’da olması, tüm bisikletçilerin, takım ekiplerinin, organizasyonda çalışan herkesin, bisikletler, araçlar ve diğer tüm malzemelerle birlikte İstanbul’dan Nevşehir’e 700 km’lik bir yolculuk yapması demekti. Bu aşamada TUR’un önünde aşılması gereken büyük bir lojistik problemi vardı. Uçakların rötar yapması bir an önce otele ulaşıp uyumak isteyen bisikletçileri gerse de TUR’un Kapadokya’ya taşınma problemi başarıyla aşıldı.

Yarışa hazırlık
Bisiklet takımlarında mesai 7 gibi başlıyor. Mekanikler bir gün öncesinden yıkadıkları bisikletlerin son kontrollerini yapıp araçlara yüklerken Soigneurler yarışta bisikletçilerin tüketeceği yiyecek ve içecekleri hazırlıyorlar. Ayakta geçirecekleri vakti minimuma indirmek isteyen bisikletçiler daha geç kalkıp kahvaltıda yarış öncesi karbonhidrat yüklemesi yapıyorlar. Pilav ve makarna – kahvaltıda bile - en çok tükettikleri yiyecekler.

World Tour takımları fark yarattı
Aksaray-Konya, yağmur ve fırtınanın da yardımıyla Lotto – Soudal’ın tamamiyle domine ettiği ve sanki takım zamana karşıymış gibi yarıştığı bir etap oldu. Başka bir açıdan bakıldığında TUR’un bu sene yaşadığı sorunlardan başka birini açıkça görebileceğimiz bir etaptı. World Tour takımları ile takım sayısını arttırmak için çağırılan Continental takımlar arasındaki güç farkı bu etapta net bir şekilde görüldü.

İşin biraz daha arka planına gidersek World Tour, Pro Continental ve Continental takımlar arasında tek fark sporcuların yetenekleri değil. Takımların bütçeleri ve profesyonellik anlayışları da farklı. World Tour takımları son teknoloji elektronik vites sistemleri, powermeterlar, karbon jantlar ve tubular lastiklerle donatılmış bisikletler kullanırken, Continental takımlardan bazıları ultegra mekanik grupset, aluminyum jant ve clincher lastik donanımıyla yarışıyordu. Yüksek bütçeli takımlar hemen her etaptan sonra lastik ve fren pabucu değişimi yaparken daha küçük takımlar arasında sulukları atmak yerine daha sonra tekrar kullanmak için takım arabalarına geri verenler vardı.

Sporcu profilleri performans dışı iletişim becerileri, duruş, tavır gibi kişisel özellik parametreleriyle değerlendirildiğinde de üst seviye takımlardaki sporcuların çok daha farklı bir yerde olduğu söylenebilir. World Tour takımları röportaj isteyen gazeteciler veya hayranlarına ayıracak vakit yaratabiliyorlar. Örneğin Adam Hansen, yorucu etaplardan sonra bile herkesle selamlaşıyor, otelde hemen her gün ya muhabirlerle görüşüyor ya da organizasyondan biriyle ayaküstü sohbet ediyordu. Continental takım sporcuları ise belki de kendilerine yönelen ilgi çok olmadığı için daha içe kapanık. Daha çok World Tour takımı hem daha üst seviye sporcu profili ve daha çok yarış heyecanı demek.

''Türkiye’nin Alpe de Huez’i''
Seydişehir – Alanya ve Alanya – Kemer etapları yarışın Akdeniz sahillerine taşındığı etaplardı. İstanbul’un karmaşası, Kapadokya ve Konya’daki yorucu rüzgardan kurtulduk ‘kervan yolda düzelecek’ düşüncesi hakimken bu sefer de otellerle ilgili sorunlar ön plana çıktı. Sorun sporculara yansımasa da takım öncüleri organizasyon eksikliği yüzünden uzun süre resepsiyonda beklemek zorunda kaldı.

Bisikletçiler sabah start noktasına gitmek üzere otelden ayrılırken, takımlardan bir kaç görevli de takıma ve sporculara ait eşyaları bir araca yükleyip o gece konaklanacak otele doğru yola çıkıyorlar. Otele vardıklarında tüm takımın check-inlerini yapıp bavulları odalara dağıtıyorlar. Etap bittiğinde bisikletçiler hemen odalarına geçip masaj saatini bekliyorlar. Kraliçe etap Kumluca – Elmalı, deniz seviyesinde başlayıp yaklaşık 1800 metrede biten genel klansmanı değiştirebilecek bir etaptı. Etap sonundaki Göğübeli Tırmanışı 10 km’de yaklaşık 700 metre irtifa kazanan ve müthiş görselliğe sahip bir tırmanış. Türkiye’nin Alpe de Huez’i. TUR bünyesinde barındıkça daha çok ilgi çekecek ve klasikleşecek bir parkur. Genel klasmana el koyan Caja Rural’ın yanında CCC ve Lampre bu etapta ilk 10’u dolduran takımlar oldu.

Takım araçlarının rekabeti
Bisikletçiler zorlu tırmanışlarda birbirleriyle yarışırken takım araçları arasında da bir rekabet olduğunu söylemek yanlış olmaz. Takımlara ait iki araçtan biri pelotonun önüne geçerek – bunu yapmak için yarış komiserlerinden izin alması gerekiyor – beslenme bölgesine ulaşıyor. Amaç hızla gelen pelotona çantalarını vermek için en uygun konuma yerleşmek. Takım direktörünün bulunduğu araç ise; yarışa dair her ayrıntının saniye saniye analiz edildiği yer; aslında bir karargâh. Yarış radyosundan gelen anonsların takip edildiği, telsizlerle direktiflerin verildiği, yarış heyecanının asıl yaşandığı yer burası.Büyük takımlar hem etap bazında hem genel klansmanda güç gösterisi yaparken küçük takımlar Fethiye – Marmaris etabında da kendilerini gösterebilmek için boş durmadılar yapabilecekleri tek şeyi yapıp kaçtılar. Çoğu gün olduğu gibi kaçış grubunda kendini ve takımlarını tanıtma çabasında olan birden fazla Continental takım sporcusu yer aldı fakat gün sonunda başarı yine büyük takımlarındı.

Kaçış grubu belirli bir zaman farkı açana kadar takım arabaları pelotonla kaçış arasına giremiyor. Farkın yeteri kadar açılmadığı durumlarda nötral servis araçları kaçışı takip ediyor. Fark açıldıktan sonra da işleyen kurallar var. Arabalar öne gelip bisikletçisine yardımcı olmak için yine izin almak zorunda. Sunulan yardımın niteliği ise su veya yiyecek takviyesinden, tırmanışlarda ‘bidon collé’ ile küçük desteklere hatta hakemlerin uzakta olduğu anlarda gruptan düşen bisikletçileri geri taşımaya kadar geniş yelpazede olabiliyor.

Geri planda kalan ayrıntılardan biri de yarış esnasındaki takımlar arası ilişki. Aslında yol bisikleti sporunun garip doğasında yatan bir gerçek rakiple işbirliği. Kaçan gruptaki sporcuların görev paylaşımı dışında görünmeyen kısımda takımlar arası yardımlaşmalar da görülebiliyor. Örneğin takım aracından uzakta mekanik sorun yaşayan bir İtalyan bisikletçiye başka bir İtalyan takımından destek gelebiliyor.

Ve son gün... Marmaris – Selçuk. Mayolar sahibini çoktan bulmuşken merak edilen etabı kimin alacağı idi. Kaçan grup ve peloton arasında yine bir kedi – fare oyunu oynandı. Fark 5:30’lara çıkmasına izin veren peloton Selçuk öncesi son yokuşta kaçanları yakaladı. Yarış sonrası genel klnsmanda ilk üçe giren ve mayo sahibi sporcular ödüllerini aldılar.

Türkiye bir bisiklet yarışına güzellik katabilecek eşsiz bir doğal güzelliğe sahip. TUR da, Giro le başlayan Grand Tour sezonu öncesi takvimde müthiş bir yerde. Bu sene aksaklıklarla başlayan organizasyon, etaplar geçtikçe iyileşme gösterdi. Etaplar tek tek değerlendirildiğinde tatmin edici olsa da World Tour takımlarının katılımının az olması, takımlar arasında çok belirgin güç farklı olması yarış heyecanını azalttı diyebiliriz. Bu aksaklıkların giderilmesi ve takvimdeki konumunun yardımıyla TUR daha üst seviye bir yarış haline gelebilir ve belki World Tour olma hayalini gerçekleştirebilir.

Fotoğraflar: Çağrı Çalışkan