Pota altında yeni bir dev: Alperen Şengün

Ülke basketbollarında her sene bir jenerasyon heyecanı yaşanır. Bazı ülkeler aynı yılda hem kısa hem uzun pozisyonları için ışık saçan yıldız adayları yetiştirir. Bazı ülkeler ise bu iki ana pozisyondan yalnızca birisi için ümitlenir. Türkiye’nin geçmiş yıllarına göz attığımızda, yetişen yetenekli isimlerin genel olarak kısa forvet veya şutör guard pozisyonlarında oynadığını görüyoruz. Oyun kurucu ve pivot pozisyonları ise genç yetenek bakımından biraz daha kısır. Ancak Alperen Şengün bu soruna bir çözüm olabilir. Zira aynı yılda hem Basketbol Gençler Ligi'nde en değerli oyuncu seçildi hem de FIBA U18 Avrupa Şampiyonası'nın en iyi ilk beşinde yer aldı.

Doğum tarihi: 25 Temmuz 2002

Takım: Anadolu Efes

Boy: 204 cm

Kilo: 102 kg

Pozisyon: Pivot

Onu öne çıkaran özelliği: Fizik gücünden en iyi şekilde yararlanması

En çok geliştirmesi gereken özelliği: Şut

Oynadığı maç sayısı: 32

Süre ortalaması: 25,4

Sayı ortalaması: 17,2

Ribaund ortalaması: 12,6

Asist ortalaması: 2,9

İsabetli şut yüzdesi: %64,9

İsabetli üç sayılık şut yüzdesi: %24,5

İsabetli serbest atış yüzdesi: %70,3

Blok ortalaması: 1,3

Top çalma ortalaması: 1,5

Top kaybı ortalaması: 2,7

Alperen Şengün henüz 17 yaşında ancak ortalama bir Avrupalı pivot için ideal denilebilecek fiziksel niteliklere sahip. Özellikle vücudunun üst kısmı geniş; Alperen bu sayede harika penetreler yapabiliyor. Yani uzun bir oyuncunun üç sayı çizgisinin dışına çıkıp, topu iyi bir şekilde koruyup içeriye penetre etmesi ve pozisyonu saliselik ayak oyunlarıyla bitirmesi çok değerli bir özellik. Alperen bu özelliği barındırıyor. Set hücumlarında tepeye çıkıp topu alan ve delici penetreleriyle rakip savunmayı üzerine çeken genç yıldız, geçiş hücumlarında kendi sahasından rakip sahaya penetreler yapıyor ve her iki oyunda da skor üretebiliyor.

Alperen boyalı alana gömülü kaldığı pozisyonlarda da oldukça etkili. Hızlı bir şekilde boyalı alandaki pozisyonuna yerleşiyor ve rakibinin müdahale şansını engelleyecek şekilde sırtı dönük oyuna geçiyor. Top kendisine geldikten sonra sağa fake verip sola dönüyor ve pozisyonu sayıyla bitiriyor. Tabii bu pozisyonlarda rakip takımın Alperen’e ikili sıkıştırma getirdiğini görebiliriz. Ancak o, geri adım atmıyor ve topu birkaç kez yere vurduktan sonra reverse-spin (hızlı adım ve dönüş) hareketiyle potaya gidiyor. Genç yıldız, fiziğinin getirdiği güçle birlikte pota altında gerçekten de inanılmaz bir bitirici.

Alperen adeta bir mıknatıs gibi ribaund alıyor. Sahada olduğu sürece rakip takım uzunlarının hücum ribaunduna girmelerini bile zorlaştırıyor. Takım arkadaşlarını boyalı alana sokmadan topu yükseklerden alarak hücumun hızlı başlamasını sağlıyor. Hücum ribaundlarında bir canavar... Yarattığı ribaund tehdidiyle rakibin iki uzun oyuncusunu da üstüne çeken Alperen, kendi takımındaki diğer uzunun hücum ribaunduna girmesini sağlıyor. Tabii ikili baskıyla savaşarak hücum ribaundunu direkt kendisi de alabiliyor.

Alperen’in basketbol zekâsı, modern oyun için biçilmiş kaftan. Posttayken kendisine ikili baskı geldiğinde topu tam zamanında dışarı çıkarıyor ve saha geometrisini takımı lehine genişletiyor. Böylece pozisyonun sayıyla bitme ihtimalini güçlendiriyor.

Savunma ribaundlarını aldığında Alperen’in topu tam saha sürüp skor üretebildiğinden bahsetmiştik ancak o, bundan çok daha fazlasına sahip. Coast to coast, yani bir oyuncunun kendi sahasından rakip sahaya attığı paslar, topu rakip sahaya getirdiğinde takım arkadaşlarının diplerden yaptığı katlara inanılmaz açıyla gönderdiği paslar, pick&roll sonrası topla buluşmasında ekstra pas atabilmesi ve tempoyu istenilen düzeyde tutması, Alperen’i gerçekten çok özel bir uzun hâline getiriyor.

Fiziksel güç Alperen için hücumda bir artı, ancak savunmada değil... Ayakları son derece yavaş, kolları güçlü olsa da pozisyona zamanında müdahale etmek için yeterli seviyede değil, atletik uzunlara karşı geride kalıyor ve o tarz oyunculara karşı genelde faul problemine giriyor. Pozisyon bilgisi Alperen’in savunmasını güçlendiriyor, ancak fiziksel olarak biraz hantal. Aslında kilosu bir pivot için ideal ama -Alperen’in yaşını da göz önüne alırsak- giderek tempo kazanan basketbolda bu kilo, Alperen’in savunmasını köreltebilir.

Aslında geçtiğimiz yıl içerisinde bu konuda biraz aşama kaydetti. Alperen’in U18 Avrupa Şampiyonası finalinde İspanya’nın yıldız uzunu Usman Garuba karşısında sapasağlam durması, bu konuda gelişme kaydettiğini somut bir biçimde gösteriyor.

Şu ana kadar vurguladığımız özellikleriyle Alperen, "modern dönem uzunu" kavramını tanımlar nitelikte. Fiziğin getirdiği güçle delici penetreler, tam saha top sürme, top hâkimiyeti, saha görüşü ve inanılmaz paslar... Aslında bu özelliklere baktığımız zaman Alperen’in Nikola Jokic’e benzediğini söyleyebiliriz, ancak genç yıldız şut konusunda biraz eksik. Üç sayılık şutları arada sırada kullanıyor ve isabet yüzdesi çok yüksek değil. Orta mesafeli şutlarda ise potaya iyice yaklaşmayı tercih ediyor. Orta mesafeli şutları vasatın biraz üzerinde ancak serbest atışlar konusunda büyük sıkıntı yaşıyor. Alperen’in oyunu temasla birlikte yükseliyor ve bu temasların getireceği serbest atış fırsatlarını kendisinin değerlendirmesi gerekiyor.

Alperen Şengün, son dört yılda gösterdiği performansla geleceğe ışık saçıyor. Milli Takım’da Semih Erden, Ersan İlyasova gibi iki önemli uzunun birkaç sene sonra yaşları gereği bayrağı devretmeleri bekleniyor. Alperen’in 17 yaşında gösterdiği performans işte tam da bu yüzden önemli. Eğer fiziğini biraz daha dengeli kullanır, şutlarda ortalama bir seviyeye çıkar ve iyi yaptığı şeyleri korumayı başarırsa, modern oyuna uyum gösteren yerli pivot sorunu uzun bir süre rafa kalkacaktır.