Catch & shoot

Minneapolis Lakers, 1950 yılında NBA’in ilk şampiyonu olurken dev yıldızları George Mikan ligi domine ediyordu. Boston Celtics, 1959 ile 1966 yılları arasında art arda sekiz yüzük kazanırken Bill Russell’ın performansı göz kamaştırıyordu. 2000’li yıllara doğru gelirken ise Larry Bird, Magic Johnson ve Michael Jordan gibi birçok pozisyonda etkili performans sergileyebilen oyuncular lige damga vuruyordu.

Yukarıdaki ve o dönemde forma giyen daha birçok yıldızın genelde en etkili hücum silahı post bölgesinde sergiledikleri performanslarıydı. Bird’ün post perdesinden çıkıp gönderdiği şutlar, Jordan’ın ikonik hale gelen post şutları… Tabii Gregg Popovich yönetimindeki San Antonio Spurs, 2014 yazında NBA kupasını kucaklarken de post oyunları (maç başına 19 sayı) zirvedeydi. Ancak o yıl işler değişmeye başlamıştı.

Catch&shoot kavramını basitçe, “yakala ve at” olarak tanımlayabiliriz. Teorik olarak ise, “Üç sayı çizgisinin ardında bekleyen oyuncunun penetre eden takım arkadaşından pası alır almaz topu potaya göndermesi” tanımlamasını yapabiliriz.

2013/13 sezonunu şampiyonlukla tamamlayan Spurs’te catch&shoot yoluyla maç başına beşin üzerinde sayı üreten tek isim Marco Belinelli’ydi. Kategorinin lideri olan Hawks’ta ise Kyle Korver ve Al Horford’ın varlığı takımın hücum alanını genişlemesini sağlıyordu. Ayrıca Jeff Teague gibi delici bir kısa pasör işleri daha kolay hâle getiriyordu.

2015’in catch&shoot için devrim niteliğinde olduğunu söyleyebiliriz. Zira sezon sonunda ipi göğüsleyen Golden State Warriors, “Splash Brothers” lakabını alan Steph Curry&Klay Thompson ikilisiyle bu kategoride maç başına toplam 16,7 sayı üretiyordu. Tabii Chris Bosh, Dirk Nowitzki, Andrea Bargnani, Channing Frye, Kevin Love ve LaMarcus Aldridge gibi önemli uzunların ligin en çok catch&shoot deneyen isimleri arasında yer almaları modern oyunun dinamiklerini tetikliyordu.

Yukarıdaki iki grafiği beraber değerlendirmek doğru olacaktır. Çünkü Warriors, 2015/16 sezonunda ligin en iyi catch&shoot takımıydı. Ancak LeBron James’in arşa çıkan performansı Cleveland Cavaliers’ı şampiyon yapmıştı.

2016 yazında Kevin Durant’i kadrosuna sahil eden Warriors, o sezonu şampiyon tamamlamıştı. Tabii Matt Barnes ve Ian Clark gibi önemli nokta şutörleri transfer etmeleri ve Curry ile Thompson’ın şut konusunda seviye atlamaları, takımı durdurulamaz hâle getirmişti. Yani belirli bir aşamadan sonra bu hücum setinin verimi bireysel performansların önüne geçmeye başladı.

İlk dört sıraya bakıldığında, önceki sezonlara kıyasla bir düşüşün yaşandığı tahmin edilebilir. Fakat ligdeki yirmi beş takımın maç başına 2,1 daha fazla catch&shoot denediğini ve Kritaps Porzingis, Karl-Anthony Towns, Marc Gasol ve Dario Saric gibi uzunların catch&shoot setlerinde daha fazla kullanılmaya başladığını eklemek gerekiyor.

Toronto Raptors’ın şampiyon olduğu ve Warriors hanedanlığının dağıldığı sezonda, ligin catch&shoot ortalaması geride kalan beş sezona oranla 1,9 artmıştı.

Bu sezon geride kalan bir buçuk aylık dönemde catch&shoot ortalamaları bir önceki sezondan farkı değil. Fakat oyuncu bazında liderliğin pivotlara ait olması önemli bir detay.

Catch&shoot, birkaç hafta sonra geride kalacak olan 2010’lu yılların NBA adına mihenk taşlarından birisiydi. Öyle ki, boyalı alanda kavga edermişçesine post oynayıp sayı üreten uzunları bile çizgi dışına çekip temiz bir şut mekanizmasıyla topu anında potaya göndermelerini zorunlu kıldı. Bu işin bir sonraki aşaması ise uzunların hem penetre eden oyuncu hem de şutör rolünü üstlendiği ve çizgi gerisinin beş şutör oyuncuyla çevrildiği setler olabilir.