Mosley dönemi FIA

Yıllar boyunca Ferrari Grid'inde o klasik Fransız soğukluğundan uzak, sevimli amca rolünde görmeye alıştığımız Jean Todt artık başkanlıkta 28. ayını doldurdu. Yeni kuralların ve Vettel'in dominasyonunun eşliğinde girilen yeni sezonda, FIA ile Ecclestone'ın ilişkisi spekülasyonlara pek izin vermiyor. Peki öncesi? Özetleyelim.

Max Mosley'nin birçok kitabın yazılmasına sebebiyet veren hikâyesini azımsanmayacak sayıda kişi yakından bilir. Nasyonalist eğilimin hızla yayıldığı 1930'ların başında, Britanya'daki faşist parti BUF'un kurucusu Sir Oswald Mosley Max'ın babası, Mitford kardeşlerden Diana Mitford ise annesidir. Diana ve Oswald'ın dönemde Joseph Goebbels, hatta direktman Adolf Hitler'le yakın iletişim hâlinde olması Mosley ailesinin gelecek yüzyılda adının pek de hoş anılmamasını sağlarken, Max'a da FIA koltuğuna oturduğu gün "Nazi" lakabını getirmişti.

1991 yılında Jean-Marie Balestre'yi devirip, 1993'te FIA Başkanlığı'nı elde eden Mosley, motorsporlarının en önemli mevkisini en az Melih Gökçek-Ankara ilişkisi kadar kayda değer bir süre elinde tuttu. Despotça ve Euro NCAP dışında hatrı sayılır ilerlemenin kaydedilmediği 16 yılı Jackie Stewart'ın "Herkes Max'ın diktatöryal yöntemlerinden bıktı. Artık yeter diyorlar ve gitmesini istiyorlar. Üzgünüm, biz daha fazla dayanamacağız. Sezar'ın rejimi bile bitti" sözleri en iyi şekilde anlatıyor.

Mosley'nin yörüngeden şaşırtan önerilerini maddeleyelim. Özellikle son ikisi muazzam...

-FOTA (F1 Takımlar Birliği) ile FIA'nın kavgası esnasında "Takımlara 30 ila 40 milyon arası bir bütçe sınırlaması getirelim. Opsiyonel olsun, büyük takımlar istedikleri takdirde bu sınırlamaya tabi tutulmasınlar ama araç gelişimleri yasaklansın. Küçük takımlar bütçe altında kalsın. Motor devirleri serbest hâle gelsin" düşüncesi neredeyse 2 yıl süren anlaşmazlığın ana noktasını oluşturmuştu.
-Bernie'nin "Puan sistemini bırakalım, madalyalı statüye geçelim. En çok altın toplayanı şampiyon yapalım" önerisini hep destekleyip, bu yönda takım direktörlerine yoğun baskı uygulaması zamanında yoğun tepki gördü.
-"Tüm yarışlarda araçlar tek motor kullansın. F1, WRC, F2 hepsi aynı tarzda ve gelişime açık olsun. Böylece maliyeti düşürürüz"
-"Sezon boyunca herhangi bir test yapılmasın. Gerekirse Jerez gibi hazırlıklar da iptal edilsin" Baba, test pilotları?
--- ölü taklidi --- "Pilotlar takımlara değil de FIA'ya bağlı olsun. FIA istediği pilotu istediği takıma koysun, arzu ederse takımlarını değiştirsin" --- ölü taklidi ---
-"Kazanılan her şampiyona puanı için araçlara 1 kg eklensin" Yani sezona 600 kilo başlayan bir aracın, sezon sonunda 700 kilogram olabilme ihtimali. İnanılmaz.

Nazi temalı seks skandalı
İşin esas kreması bu elbette. Mosley'nin 2008'de 5 fahişeyle birlikte karıştığı skandal, genel grup seks normlarından biraz farklıydı. News of the World'ün ortaya çıkarttığı bu sado-mazoşist durumda Mosley hayat kadınlarına Nazi üniforması giydirmiş, İkinci Dünya Savaşı'ndaki Nazi Fetişizmini andıran bir görüntüde yakalanmıştı. Mark Webber başta olmak üzere birçok pilot o andan sonra Mosley'nin istifasını isterken, babası Oswald'ın siyasi görüşleri de yeniden gündemdeydi. Ancak seçimlerde 177 oyun 103'ünü alan 68 yaşındaki Max, sosyalist kesimden yoğun tepkiler görse de görevini bırakmamıştı.

2005 Indy, kaçınılmaz son
Sadece Bridgestone lastiği kullanan Ferrari, Jordan-Toyota ve Minardi pilotlarının yarıştığı, Schumi ve Rubens'in dublesiyle noktalanan 2005 ABD Grand Prix'i hiç kuşkusuz milenyum sonrası Formula 1'in en önemli iki üç olayından biri. CNN'in yarış esnasındaki "Michelin, bir lastikten daha fazlası" ironisi eşliğinde ufak hatırlatma yapmak gerekirse;

-13. virajda araçlar maksimum hıza ulaştığı için, Michelin kullanan takımlar lastiklerindeki sorunları gideremedikleri için acil durum lastiklerini kullanmak istediler. FIA bu taleplerini kabul etmezse de bölgeye şikan konulmasını beyan ettiler.
-Flavio Briatore yarışa gelmeyen Mosley'i aradı, Max bunu reddetti. Ek olarak FIA resmi sitesinden start'tan önce araçları pite sokarak Formula 1 imajının tehdit edildiği konusunda sert bir basın açıklaması yayınlandı.
-Statü gereği start'tan 45 dakika önce haber verilmesi gereken yarış direktörü Charlie Whiting'in ise Michelin'i suçlayan "Bildiğiniz gibi takımlar bir problem çıktığında daha düşük performanslı da olsa, bir yedek lastik seti bulundurabilmek için bir yarışa iki farklı tipte lastik getirebiliyorlar. Indianapolis'teki bunca yıllık tecrübenize rağmen takımlarınıza böyle bir lastik vermemiş olmanızı anlamak zor" açıklaması baskıyı FIA ve Ferrari üzerinden çekip topu kalan 7 takıma attı.

Buraya kadar her şey açık ve net. Esas speküle edilen ve seyircilerin "Mosley'i suçlayın" şeklinde pankart açmasına neden olan durum, 2008'deki Concorde Anlaşması kuralları ve FIA Başkanı'nın haksız kazanç elde ettiğine yönelik yapılan iddialar. Briatore'nin güvenilirliği zaten ayrı bir yazı konusu ancak bu sürekli konuşulan, kısa vadede Formula 1'de yaşanan büyük değişikliğin sebebi Indy 2005 çoğu yönden gizemini koruyor. Mosley? Ayrılık metninden (tık) bazı noktaları cımbızla çekmek gerek...